مقالات

تورم با رفتار مصرفی مردم کم شد نه سیاست‌های دولت

فیروزه خلعتبری اقتصاددان در مراسم گشایش سالن اجتماعات دانشگاه خاتم با تاکید براینکه سهم هزینه‌ها و درآمدهای متفرقه خانوارها در حال افزایش است، اظهار داشت: باید توجه داشت که خانوار آتش تورمی را در کشور بوجود نیاورده است.

وی با اشاره به اینکه در تمامی آمارهای رسمی شکافی بین هزینه و درآمد خانوار وجود دارد، گفت: در گام اول شاید فکر کنیم خانوار در این زمینه بزرگ نمایی می کند اما نکته اینجاست که هزینه خانوار شهری با خانوار روستایی افزایش یافته و این شکاف گسترده شده است.

این اقتصاددان ضمن تاکید براینکه اقتصاد ایران در قیاس با کشورهای دنیا جز گروه نابرابرها قرار دارد، ادامه داد: ایران در سال 2013 جزو گروهای نابرابر درآمدی قرار دارد این درحالی است که استانداردهای اسمی رعایت شده ولی تعادلی در درآمدها نداشته‌ایم.

خلعتبری با بیان اینکه درآمدهای غیر پولی خانوار افزایش یافته است این امر را ناشی از گسترش فساد دانست و افزود: خانوارها به تدریج کمتر و کمتر به مزد و حقوق به عنوان یک منبع درآمد وابسته می شوند که این امر تبعاتی همچون گریز از کار، بیرون ماندن از بازار کار با وجود نداشتن کار، دست کم گرفتن کار و پایین آمدن بهره وری کار را به همراه خواهد داشت.

وی مورد مذکور را بعنوان عارضه جدی تلقی کرد و گفت: وجه مشترک آمار بانک مرکزی با مرکز آمار این است که اقتصاد ایران کارگریزی می ‌کند؛ این امر بخاطر این است که بازده کار نامشخص است و یا به اندازه کافی نیست همچنین ممکن است نقصه دیگری در کار وجود داشته باشد.

این کارشناس ارشد اقتصادی به بالارفتن سهم نسبی هزینه های خوراک در بودجه خانوارهای شهری و روستایی اشاره کرد و افزود: بالابودن فشار تورم در بخش هزینه کالاهای اساسی، افت رفاه و رضایت از زندگی، جدی بودن فشارهای تورمی از نظر عامه مردم و بالارفتن شاخص بینوایی از تبعات این پدیده ناخوشایند است.

وی با اشاره به استفاده از آمارها و اطلاعات نادرست در ساخت معیار برای شناسایی وضعیت اقتصادی گفت: بیشتر کشورهای درحال توسعه از معیارهایی استفاده می کنند که با وجود تشابه اسمی، با مفهوم اصلی آن معیارها، اختلاف زیادی دارد.

خلعتبری خاطرنشان کرد: برای تشخیص وضعیت باید اطلاعات حاصل از آمارها به شکلی فعال شود که بتواند رابطه علت و معلولی را در تحولات نشان دهد ضمن این که برای دستیابی به راه حل باید از اطلاعات حاصل از تشخیص فعالیت، به شاخص ها و نماگرهایی رسید که بتواند وضعیت را به درستی نشان دهد.

این اقتصاددان با تاکید براینکه ارتباط تورم با رفتار خانوار بیانگر مدارای خانوار با وضعیت موجود است، ادامه داد: خانوار در این مرحله مدارا می کند و بیانگر آن سهم اقلام کالایی خوراکی که افزایش قیمت بالایی داشته‌اند، به شدت در مصرف خانوار کم شده است.

وی ضمن اشاره به اینکه طبق آمار بانک مرکزی از سال 82 تا 91 وزن اقلام مصرفی در تمام اقلام اصلی زندگی مردم کم شده است، گفت: مرده چاره‌ای جز مدارا ندارند و به همین خاطر با حذف اقلام پر مصرف که قیمت‌ آنها افزایش یافته شاخص تورم کم شده است.

خلعتبری گفت: برخی می گویند شاخص تورم با دست کاری مسئولان کم شده اما بنده خطاب به آنها می گویم این شاخص بخاطر مدارای مردم با گرانی‌ها و کاهش سهم اقلام مصرفی گران در سبد خانوار کاهش یافته است.

وی ادامه داد:‌همچنین مسئولان هم تصور کرده ‌اند که با گران کردن مستمر باعث کاهش تورم و اصلاح الگوی مصرف شده‌اند اما سیاست یک سویه گرانه کردن اثر خود را از طریق قیمت‌ها روی رفاه و اسایش مردم و بنگاه‌ها می گذارد. علامت نادرست به مسئولان داده شده است و آقایان در اظهارات خود می گویند ما این کار را کرده‌ایم ولی این تعادل نیست بلکه گمراه کننده است.

این اقتصاددان با تاکید براینکه شاخص تورم کاهش یافته ولی هزینه آنرا خانوار و جامعه داده است، تصریح کرد: خوب نگاه کردن به اقتصاد علمی است که داده های آماری را به اطلاعات تبدیل می کند و می تواند تصویر وضعیت را شفاف و درک بهتری از وضعیت ایجاد کند.

وی با تاکید براینکه با خوب نگاه کردن به اقتصاد، سیاست های اقتصادی سنجیده تر می شود و مدیریت اقتصادی می تواند عملکرد بهتری داشته باشد، تصریح کرد: خوب نگاه کردن به اقتصاد یک علم است که پشت میز دانشگاه نمی توان آن را آموخت.

خلعتبری با اشاره به مدیریت بد مالی و ثروتی کشور در طول سالیان گذشته اضافه کرد: ما با این نوع مدیریت، به نسل های آینده بد کرده ایم.

* مدیرعامل بانک پاسارگاد: با مهندسی ریاضیات نمی توان فلسفه اقتصاد را دستکاری کرد

به گزارش تسنیم، مجید قاسمی مدیرعامل بانک پاسارگاد هم در سخنانی با تمجید از فیروزه خلعتبری، وی را یکی از اقتصاددانان برجسته دنیا خواند و گفت: ایشان بیش از 100 سال کار مطالعاتی کرده است.

وی با بیان این نکته که ما در کشورمان دچار مهندسی زدگی شده ایم تاکید کرد: قصد من نفی علم ریاضیات در مدل سازی نیست اما با مهندسی در ریاضیات نمی توان فلسفه اقتصاد را دستکاری کرد.

به گفته قاسمی، فهم اقتصاد مهم ترین رکن در تصمیم گیری های اقتصادی است.